Το χριστουγεννιάτικο δέντρο είναι το πιο διαδεδομένο έθιμο σε όλο τον κόσμο και ο στολισμός του ταυτίζεται με το πνεύμα των Χριστουγέννων.

Από την αρχαιότητα υπήρχε σε όλες τις θρησκείες η παράδοση να στολίζονται δέντρα ή κομμάτια δέντρων..
Οι πρόγονοι του Χριστουγεννιάτικου δέντρου μπορούν να αναζητηθούν στα ειδωλολατρικά έθιμα της λατρείας των δέντρων.

Οι Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν το δέντρο στις τελετές τους

ως σύμβολο αναγέννησης που σηματοδοτούσε το τέλος του

χειμώνα και τον ερχομό της άνοιξης και της αναγέννησης

της μητέρας Φύσης.

Στην Αγγλία, όπως και στην Γαλλία, οι Δρυίδες στόλιζαν

βελανιδιές με φρούτα και κεριά προς τιμήν των Θεών τους.

Οι Αιγύπτιοι, οι Κινέζοι και οι Εβραίοι έφτιαχναν γιρλάντες

και στεφάνια από αειθαλή δέντρα ως σύμβολα της αιώνιας

ζωής.

Υπάρχουν μαρτυρίες από το 336 μ.Χ ότι στις 25 Δεκεμβρίου

στην Ρώμη γιορτάζονταν τα Σατουρνάλια προς τιμήν του

θεού Σατούρνο και οι Ρωμαίοι στόλιζαν διάφορα δέντρα με

στολίδια όπως καρύδια ή άλλα φαγώσιμα.

Το χριστουγεννιάτικο δένδρο υπήρχε, σύμφωνα με μαρτυρίες, από την εποχή του Βυζαντίου, τον 6ο αιώνα περίπου μετά Χριστό. Χριστιανικά κείμενα περιγράφουν ότι κατά τη Βυζαντινή εποχή στους ναούς βρίσκονταν μεγάλα ορειχάλκινα δέντρα διακοσμημένα με διάφορα χρυσά, ασημένια και χάλκινα στολίδια που απεικόνιζαν ζωάκια, καρπούς, πουλιά, αυγά, κουδουνάκια.

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο καθιερώθηκε τον 8ο αιώνα, από τον μοναχό Άγιο Βονιφάτιο που θέλοντας να σταματήσει την μέχρι τότε ιερότητα της βελανιδιάς από τους ειδωλολάτρες, την αντικατέστησε με το έλατο, δηλαδή το δένδρο των Χριστουγέννων.

Το πρώτο στολισμένο δένδρο εμφανίστηκε στη Γερμανία το 1539 και τα πρώτα στολίδια ήταν συσκευασμένα φαγητά ή είδη ρουχισμού ή άλλα χρήσιμα είδη, που στο πέρασμα των χρόνων επιπέδου εξελίχθηκαν μόνο σε διακοσμητικά αντικείμενα.

Κατά την παράδοση ο πρώτος που στόλισε δέντρο ήταν ο Μαρτίνος Λούθηρος.

O καθηγητής την Χριστιανικής Αρχαιολογίας Κώστας Καλογύρης, υποστήριξε ότι το έθιμο του δέντρου δεν έχει γερμανική προέλευση αλλά ανατολίτικη.

Στις αρχές του 18ου αιώνα τα δέντρα άρχισαν να στολίζονται με κεριά και αντικείμενα υψηλής χρηματικής αξίας.

Μέχρι τότε ο στολισμός ενός δέντρου ήταν πολυτέλεια και γιαυτό τα συναντάμε μόνο σε σπίτια πλούσιων και στις εκκλησίες.

Από τον 18o αιώνα και μετά , παρατηρούμε σταδιακά πώς

εισάγεται σιγά σιγά το έθιμο του στολισμού του δέντρου σε

όλες τις χώρες και της Ευρώπης αλλά και την εξάπλωση

του εθίμου στην Αμερική.

Πλέον ο στολισμός του χριστουγεννιάτικου δέντρου γίνεται σε όλα τα σπίτια κάθε χρόνο και όχι μόνο. Μεγάλα πολυκαταστήματα στολίζουν τα δικά τους μεγάλα χριστουγεννιάτικα δέντρα και στα κεντρικά σημεία της κάθε πόλης θα συναντήσουμε και ένα μεγάλο χριστουγεννιάτικο δέντρο.

Ο στολισμός του δένδρου συμβολίζει την ευτυχία των ανθρώπων και τη χαρά της φύσης με τη Γέννηση του Χριστού.

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τους περισσότερους λαογράφους, το έθιμο αυτό ήρθε στην Ελλάδα την εποχή του Όθωνα (πρώτα στο παλάτι στο Ναύπλιο και μετά στην Αθήνα), από τη δύση (Γερμανία ή Αγγλία).

Το στόλισαν για πρώτη φορά μπροστά από το καφενείο "Η ωραία Ελλάς" το 1848.

Όθωνας

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο της αρχαιότητας

Η ιδέα για το στολισμό ενός δέντρου κατά τα Χριστούγεννα δεν μας ήρθε από τους ξένους, γιατί ένα παρόμοιο έθιμο υπήρχε στην αρχαία Ελλάδα, μόνο που το φυτό δεν ήταν έλατο, αλλά η Ειρεσιώνη.

Η Ειρεσιώνη (<είρος = έριον, μαλλίον) ήταν κλαδί αγριελιάς

(κότινος) στολισμένο με γιρλάντες από μαλλί λευκό και

κόκκινο και τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα,

καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά, κ.λ.π., εκτός του

μήλου και του αχλαδιού).

Με την ειρεσιώνη οι αρχαίοι Έλληνες ήθελαν να

ευχαριστήσουν τους θεούς για τη γονιμότητα της χρονιάς

που πέρασε και για να παρακαλέσουν να συνεχιστεί η καλή

σοδειά και η γονιμότητα και την επόμενη χρονιά.

Ήταν αφιερωμένη στην Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις

Ώρες (Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη).

Το διάστημα 22 Σεπτεμβρίου – 20 Οκτωβρίου, παιδιά των οποίων και οι δύο γονείς ζούσαν, περιέφεραν την Ειρεσιώνη στους δρόμους της πόλης των Αθηνών τραγουδώντας κάλαντα από σπίτι σε σπίτι, παίρνοντας το φιλοδώρημά τους από τον νοικοκύρη ή τη νοικοκυρά και όταν έφθαναν στο σπίτι τους κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους, όπου έμενε εκεί μέχρι την ιδία ημέρα του νέου έτους, οπότε, αφού τοποθετούσαν την νέα, κατέβαζαν την παλιά και την έκαιγαν. Άλλα παιδιά κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την θύρα του Ιερού του Απόλλωνος.

Κατά την ανοιξιάτικη γιορτή του Απόλλωνα, παιδιά που κρατούσαν την ειρεσιώνη και τραγουδούσαν στίχους που παραπέμπουν σε νεοελληνικά κάλαντα , 9 αιώνες πριν από τη γέννηση του Χριστού.

Ειρεσιώνη

Στις μέρες μας η φαντασία οδηγεί στο στολισμό χριστουγεννιάτικων δέντρων που είναι διαφορετικά από τα συνηθισμένα...

Τα πιο περίεργα χριστουγεννιάτικα δέντρα

στον κόσμο!

Δέντρο από βιβλία

Δέντρο από λούτρινα ζωάκια

Γυάλινο δέντρο

Δέντρο από ανακυκλωμένα ποδήλατα

Δέντρο από LED

Σοκολατένιο δέντρο

Δέντρο με χριστουγεννιάτικα αρτοσκευάσματα

Υποθαλάσσιο Δέντρο

Ήρθαν τα πάνω- κάτω! (ανάποδο δέντρο)

Φιλικό προς το περιβάλλον δέντρο!(από πλαστικά μπουκάλια)

Δέντρο με Swarovski

Λισαβόνα Πορτογαλία